reportage gaza-oorlog “Thee uitdelen zal de bommen niet doen stoppen. Maar thuis zitten en niets doen ook niet”

Karlien Beckers

“Waarom zou ik hier niet hebben gestaan met Kerstmis en Nieuwjaar?”, kaatst Tahsia Zalci (60) onze vraag terug. Zijn keffiyeh-sjaal, die met zijn typische print tot ­Palestijns verzetssymbool werd verheven door de Palestijnse leider Yasser Arafat, biedt woensdagavond weinig beschutting tegen de snijdende wind aan Brussel-Centraal. Het kan Zalci en de 150 andere manifestanten niet deren. “Free, free Palestine”, schreeuwen ze zich sinds half oktober dagelijks de longen uit het lijf, terwijl pendelaars onder de pilaren het station in verdwijnen.

78 dagen geleden nam Zalci mee het initiatief voor een demonstratie om een staakt-het-vuren te eisen. 25 betogingen geleden kreeg hij voor het laatst nieuws van zijn twee broers en vier zussen in Gaza. “Of ze nog leven, weet ik niet. Ik kan alleen maar hopen”, zegt hij. Sinds het begin van de betogingen heeft hij er geen enkele gemist. Eerst aan het Beursplein in Brussel, waar de manifestanten plaats moesten maken voor de kerstmarkt, sindsdien elke dag van 18 tot 19 uur aan het station.
Brandende ziekenhuizen

Het keerpunt voor verschillende aanwezigen kwam er niet zomaar op 17 oktober. Die dag kwam het bericht dat een bom op het Al Ahli-ziekenhuis in Gaza-Stad het leven had gekost aan honderden mensen. Enkele dagen eerder waren er berichten dat het Israëlische leger fosforbommen (chemische wapensdie bij 815 graden Celsius door de huid branden) ingezet zou hebben bij militaire operaties in Gaza en Libanon. Het gebruik ervan in een dichtbevolkt gebied als Gaza schendt de voorwaarden van internationaal oorlogsrecht, stelde mensen­rechten­organisatie Human Rights Watch, die de operaties onderzocht.
Lees ook

Kalasjnikovs en granaten in Al-Shifa-ziekenhuis, maar nog geen bewijs van groot tunnelcomplex

Waar de Israëlische autoriteiten de verantwoordelijkheid voor de bommen op het Al Ahli-ziekenhuis nog ontkenden, was dat zo’n maand later wel anders. Toen viel het Israëlische leger het Al-Shifa ziekenhuis – het grootste in Gaza-Stad – binnen. Volgens de Israëlische autoriteiten zou er zich onder het ziekenhuis een uitgebreid tunnelnetwerk van Hamas bevinden. De beelden die dat moesten bewijzen, stuitten op internationale scepsis.
Grootmoeders caddy

“Die ontmenselijking is weerzinwekkend”, zegt Amélia Malfait (28). De beelden van brandende ziekenhuizen waren ook voor haar de reden om op straat te komen. Terwijl ze met ons praat, deelt de theatermaakster koffie en thee uit en omarmt ze verschillende mensen.“Het is een gemeenschap geworden, de meesten kennen elkaar ondertussen”, legt ze uit. Met het collectief Caddy for Palestine voorziet ze samen met andere kunstenaars behalve in warme drank en een boterham ook in de speakers waar de boodschappen van de manifestanten door galmen. “In het begin was het letterlijk een caddy, zo eentje waar grootmoeders boodschappen mee doen, waarin we wat thermosflessen meenamen. Ondertussen bereiden we ons dagelijks voor in Kunstenpunt, hier vlakbij.”
De typische keffiyeh-sjaal is alomtegenwoordig.

De typische keffiyeh-sjaal is alomtegenwoordig. — © Kristof Vadino

Wat Malfait precies hoopt te bereiken? “In het beste geval moeten we hier morgen niet meer staan”, zegt ze. Tegelijkertijd weet ze dat die kans klein is. “Dat neemt de onmacht niet weg. Dagelijks tien liter thee uitdelen, zal de bommen niet doen ophouden.

Maar thuis zitten en niets doen, ook niet. We moeten blijven duidelijk maken dat we niet akkoord zijn.” Het is de reactie die we het vaakst horen: het besef dat de actie geen einde aan de oorlog zal brengen. Malfait: “Maar een genocide zomaar laten passeren, kan toch ook niet?”
Morgen opnieuw

Na bijna drie maanden protesteren mengt frustratie zich bij sommigen met de verontwaardiging. “Ik ben boos”, geeft Dalila Benameur (24) toe. “Hier dag na dag mijn wanhoop uitschreeuwen, kost me elke dag een beetje meer energie.” Benameur heeft meerdere Palestijnse vrienden, verschillenden van hen vrezen voor het leven van familieleden in Gaza.

Dat pendelaars hen vaak achteloos passeren richting huiswaarts, begrijpen de manifestanten. Dat er politiek niet daadkrachtiger wordt opgetreden, kan op minder begrip rekenen. “Verbaast het je echt dat mensen boos worden? Dat sommigen graffiti spuiten? Onze regering en Europa reageren amper, terwijl er ontelbare mensen sterven”, klinkt het.

Het woord wanhoop wil Zalci niet in de mond nemen. “Voor mijn broers en zussen, voor mijn familie in Gaza mag ik de hoop niet opgeven”, zegt hij, terwijl hij zich verontschuldigt omdat hij niet langer met ons kan praten. “Sorry, binnen tien minuten moeten we stoppen met protesteren”, gebaart hij naar de agenten die aan de rand van de betoging toekijken. Om 19 uur stipt maant de politie de demonstranten aan af te ronden.

Zalci trekt huiswaarts. Er rest hem weinig meer dan morgen terug te keren, om een uur lang zijn hoop uit te schreeuwen.